Choć większość osób zapytanych o to czym dokładnie zajmuje się ortoptysta prawdopodobnie nie potrafiłaby udzielić poprawnej odpowiedzi, zawód ten w naszym kraju wykonywany jest dość długo, bo około 40 lat (w Polsce ortoptyści są kształceni od 1979 roku). Warto poznać zakres obowiązków ortoptysty i sprawdzić, czy specjalista ten jest dostępny w naszym mieście. Może on pomóc zarówno nam, jak i naszym dzieciom, które cierpią z powodu zaburzeń funkcji wzrokowych. Jako, że współcześnie coraz więcej osób boryka się z problemami ze wzrokiem, prognozuje się, że zapotrzebowanie na ortoptystów będzie coraz większe.
Podpowiada Gabinet ortoptyczny z Warszawy - Fundacja Zobaczyć Jutro
W czym specjalizuje się ortoptysta?
Osoby uprawnione do wykonywania zawodu ortoptysty specjalizują się w badaniu widzenia obuocznego, jak również leczeniu zachowawczym zaburzeń widzenia. Ortoptysta pracuje z okulistą jednak zakres jego obowiązków jest znacznie węższy niż zakres obowiązków lekarza (ortoptystą może zostać osoba, która ukończyła dwuletnią szkołę policealną). Jego pacjentami mogą być zarówno osoby dorosłe, jak i dzieci (w przypadku specjalistów pracujących z dziećmi pożądane jest wykształcenie pedagogiczne i określone cechy charakteru). Specjalista ten może być niezwykle pomocny, jeżeli zmagamy się z niedowidzeniem (warto zdawać sobie sprawę, że niedowidzenie może występować nawet wówczas, gdy pacjent posiada dobrze dobrane okulary), mamy problemy z uzyskaniem trójwymiaru, naszym kłopotem jest niemożność wyostrzania obrazu na różne odległości (fachowo schorzenie to nazywa się niesprawną akomodacją). Ortoptysta pomaga także dorosłym i dzieciom z zezem (jest to tak zwane uciekanie oka w kierunku nosa lub przeciwnie – w kierunku skroni).
Zaleca się, żeby pierwsza wizyta u ortoptysty odbyła się jak najszybciej. Najlepiej zaraz, gdy zorientujemy się, że dziecko może mieć problemy ze wzrokiem. Zazwyczaj im wcześniej rozpocznie się rehabilitację, tym większe są szanse na pełne wyleczenie i satysfakcjonujące życie.
Jakie są pozostałe obowiązki ortoptysty?
Do pozostałych obowiązków ortoptystów zaliczamy między innymi badanie ostrości widzenia, badanie fiksacji i korespondencji siatkówkowej, równowagi sensorycznej oczu. W gabinecie ortoptysty możemy dokonać również pomiaru ciśnienia śródgałkowego, wykonać badanie dna oka. Dyplomowany ortoptysta jest kompetentny jeżeli chodzi o dobieranie soczewek kontaktowych, okularów korekcyjnych, czy pryzmatów.
Terapia u ortoptysty (często w przeciwieństwie do terapii okulistycznej) jest nieinwazyjna. Specjalista ten wybiera dla swoich pacjentów konkretne ćwiczenia, które pomimo że nie są inwazyjne mogą bardzo pomóc w rehabilitacji wybranych funkcji wzrokowych. Należy pamiętać, że nawet nieinwazyjne ćwiczenia, jeżeli wykonuje się je nieprawidłowo, mogą bardzo zaszkodzić. Z tego względu niezbędne jest przeszkolenie pacjenta przez ortoptystę (dorosła osoba zazwyczaj może kontynuować ćwiczenia w domu). Małe dzieci (w przeciwieństwie do osób dorosłych) muszą wykonywać wszystkie ćwiczenia pod kontrolą ortoptysty. Terapia zaczyna się zazwyczaj od bardzo prostych ćwiczeń. Gdy pacjent je opanuje, przechodzi się do zadań trudniejszych.
Jak zacząć karierę w zawodzie ortoptysty? - podpowiada ortoptysta z Warszawy
Żeby zacząć pracować jako ortoptysta konieczne jest ukończenie dwuletniego studium zawodowego. Pierwszą szkołą w Polsce, która zaczęła kształcić specjalistów w zakresie ortoptystyki było Krakowskie Studium Zawodowe nr.1 na Wydziale Ortoptycznym. W tej chwili podobne placówki edukacyjne znajdują się również w Warszawie i wielu innych polskich miastach. Program szkoły policealnej obejmuje ponad 1600 godzin zajęć, które zakończone są egzaminem. Przyszły ortoptysta musi również zaliczyć praktyki. Współcześnie wielu absolwentów szkół policealnych decyduje się na podejmowanie studiów. Często wybierają kierunki medyczne, które pozwalają poszerzyć kwalifikacje lub humanistyczne (zazwyczaj psychologię lub pedagogikę, które pomagają w pracy z pacjentami w każdym wieku).