Uchwalenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub wprowadzenie do niego zmian może czasami wiązać się z prawem właścicieli poszczególnych nieruchomości do żądania zapłaty stosownego odszkodowania. Ile kosztuje taka sprawa i na jakich zasadach można występować z roszczeniem o zapłatę takiego odszkodowania?
Odszkodowanie i miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego
Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego jest aktem prawa miejscowego i odnosi się do większości nieruchomości na terenie danej gminy. Plan ten określa zasady gospodarowania gruntami i budynkami na danym obszarze, dzięki czemu wiadomo czy w przypadku określonej nieruchomości można dokonać jej modyfikacji lub posadowić na niej jakikolwiek budynek.
Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego uwzględniają przede wszystkim interes publiczny, jednak musi odbywać się to z poszanowaniem prawa własności osób fizycznych. Mieszkańcy danej gminy mają możliwość kierowania wniosków i uwag na etapie przygotowywania MPZP, a także w przypadku procedury wprowadzania zmian do takiego planu. Jeśli miejscowy plan spowoduje zmniejszenie wartości nieruchomości to jej właściciel może żądać zapłaty stosownego odszkodowania. Taka sytuacja może mieć miejsce np. gdy w pobliżu nieruchomości zostanie wybudowana droga publiczna lub inny obiekt użyteczności publicznej (szkoła, stadion, basen, dom kultury). Prawo do odszkodowania wiąże się jednak z koniecznością udowodnienia, że dana nieruchomość straciła na swojej wartości – obowiązek ten obciąża oczywiście wnioskodawcę, który domaga się zapłaty rekompensaty pieniężnej.
Może Cię także zainteresować:
- Jak uzyskać́ odszkodowanie za zmianę̨ planu zagospodarowania przestrzennego?
- Co to jest miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego?
- Jak powstaje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego?
Koszt sprawy o odszkodowanie za uchwalenie lub zmianę miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
Zgodnie z art. 36 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym właściciel lub użytkownik wieczysty może domagać się od gminy następujących roszczeń z tytułu obniżenia wartości swojego gruntu w następstwie uchwalenie planu miejscowego lub jego zmiany:
- odszkodowania za poniesioną rzeczywistą szkodę albo
- wykupienia nieruchomości lub jej części.
Jeżeli, w związku z uchwaleniem planu miejscowego albo jego zmianą, wartość nieruchomości uległa obniżeniu, a właściciel albo użytkownik wieczysty zbywa tę nieruchomość i nie skorzystał z ww. praw, może żądać od gminy odszkodowania równego obniżeniu wartości nieruchomości.
Procedura dochodzenia odszkodowania od gminy musi być zainicjowana przez właściciela albo użytkownika wieczystego danej nieruchomości – konieczne jest złożenie wniosku o wypłatę odszkodowania oraz uzasadnienie swojego stanowiska. Sam wniosek nie podlega żadnej opłacie, więc na tym etapie sprawy jest ona w zasadzie darmowa (nie licząc oczywiście kosztów sporządzenia takiego pisma, jeśli wnioskodawca zechce skorzystać w tym zakresie z pomocy prawnika).
Jeśli gmina odmówi wypłaty odszkodowania lub zrobi to w zaniżonej wartości, wnioskodawca ma prawo skierować sprawę do sądu. Wiąże się to jednak z obowiązkiem uiszczenia opłaty sądowej od składanego pozwu – jej wysokość jest uzależniona od wartości dochodzonego odszkodowania (jest to tzw. wartość przedmiotu sporu). Jeżeli wartość odszkodowania nie przekracza kwoty 20 000 zł wówczas obowiązują opłaty według zasad ogólnych, czyli:
- od wartości ponad 4 000 zł do 5 500 zł – opłata w kwocie 400 zł,
- od wartości ponad 7 500 zł do 10 000 zł – opłata w kwocie 500 zł,
- od wartości ponad 10 000 zł do 15 000 zł – opłata w kwocie 750 zł,
- od wartości ponad 15 000 zł. do 20 000 zł – opłata w kwocie 1000 zł.
W przypadku, gdy wartość dochodzonego roszczenia przekracza kwotę 20 000 zł opłata sądowa od pozwu jest już stała i wynosi dokładnie 1 000 zł, tj. bez względu na to jaka byłaby wartość dochodzonego odszkodowania.
Jeśli powoda nie stać na uiszczenie ww. opłaty może on zawsze wnioskować o zwolnienie go z niej w całości lub odpowiedniej części. Wymaga to jednak złożenia wniosku wraz z prawidłowo wypełnionym formularzem – oświadczeniem o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania. Wniosek taki może zostać złożony na każdym etapie sprawy, choć zwyczajowo składa się go wraz z pozwem inicjującym dane postępowanie. Wniosek o zwolnienie strony od kosztów sądowych nie podlega żadnej opłacie, choć wymaga należytego uzasadnienia – wnioskodawca musi bowiem wykazać, dlaczego w jego przypadku zwolnienie jest niezbędne i dlaczego nie może samodzielnie opłacić pozwu. Jeśli sąd przychyli się do takiej prośby dana osoba zostanie zwolniona od kosztów całości lub konkretnie wskazanej części, nie będzie więc musiała w ogóle płacić za pozew lub opłata będzie dużo niższa, niż normalnie. Jeśli sąd nie przychyli się jednak do takiego wniosku opłata sądowa będzie musiała zostać uiszczona – w przeciwnym wypadku sąd nie przyjmie złożonego pozwu do rozpoznania.
Artykuł powstał we współpracy z Kancelaria TMH Tomasz Marek Marcin Hotel Adwokaci i Radcowie Prawni. Jeśli szukacie Państwo pomocy dotyczącej powyższej tematyki, zapraszamy do kontaktu z kancelarią w Krakowie. Kancelaria prowadzi także sprawy na terenie całej Polski, a w szczególności w miastach takich jak: Warszawa, Katowice, Tarnów czy Rzeszów. Zapraszamy do kontaktu telefonicznego lub mailowego.
Kancelaria TMH Tomasz Marek Marcin Hotel Adwokaci i Radcowie Prawni Kraków
Rynek Dębnicki 6/3,
30-319 Kraków
tel. 12 307 27 38